Bina ve evin yangın güvenliği konusunda özellikle yangın duvarına dikkat edilmektedir. Bu tür güvenlik tedbirlerin arasında yanmaz bölme duvarı, kapılar, yangın menfezi ve başka araçlar yer almaktadır.
Yangına dayanıklı kapılar. İnsanların yangın güvenliğini sağlamak amacı ile yer alan binanın bir parçasıdır. Bina yapısında yangın güvenliği açısından her yaşta veya engelli olmasına rağmen rahat bir şekilde acil hallerde kendisini kurtarmaya ve dışarı çıkabilmesini sağlaması açısından önemli. Aynı zamanda itfaiye ekiplerine her kat ve mekana ulaşım saplanmalıdır.
Yangın duvarları özellikleri ve ateşe dayanıklığı derecelerine göre birkaç çeşit olarak ayrılmaktadır. Şu şekilde:
Yangın duvarı | Duvar tipi | Ateşe dayanıklık derecesi | Boşlukların doldurulması için kullanılmış dolgu malzemesinin tipi | |
Duvarlar | 1
2 |
REI 150 (2,5 saat)
REI 45 (0,75 saat) |
1
2 |
1
2 |
Bölme duvarı | 1
2 |
EI 45 (0,75 saat)
EI 15 (0,25 saat) |
2
3 |
1
2 |
Döşeme | 1
2 3 4 |
REI 150 (2,5 saat)
REI 60 (1 saat) REI 45 (0,75 saat) REI 15 (0,25 saat) |
1
2 2 3 |
1
1 1 2 |
Yangın duvarları yapımında kullanılan yangına dayanıklı kapı ve muayene kapaklar çeşitleri olarak aşağıdaki şekilde ayrılmaktadır:
Yangın duvarın boşlukların doldurulması | Yangın duvarın boşlukların doldurulmasında kullanılan dolgu malzemelerin çeşitleri | ateşe dayanıklık asgari derecesi |
Kapılar, yangın menfezi ve başka araçlar | 1
2 3 |
EI 60
EI 30 EI 15 |
Pencereler | 1
2 3 |
EI 60
EI 30 EI 15 |
Perdeler | 1 | EI 60 |
Bu şekilde ateşe dayanıklı kapıların yapımında dolgu malzemesi olarak yanmaz materyaller (asbest, Alçı Lif Levha vs.) kullanılmaktadır. Kapı her iki tarafından çelik ile kaplanmakta ve yanmaz toz boyası ile boyanmaktadır.
Yangına dayanıklı kapılar ve diğer konstrüksiyonların dayanıklık dereceleri aşağıdaki arızalanma ve bozulmalarına göre sıralanmaktadır:
Taşıma gücünün kaybetmesi ile deformasyondan dolayı konstrüksiyonun yıkılması kastedilmektedir.
Bütünlüğünün kaybetmesi – kapı kanadında açık çatlama ve delik oluşması ve dolayısıyla ateş ve zehirli gazların içeriye geçmesidir.
Isı izolasyon özelliğini kaybetmesi – ısı derecenin yükselmesi ile kapı ve içerideki sıcaklık kritik derecelere kadar yükselmesidir.
Kapıların ateşe dayanıklık sınırı EI kısaltma ve dayanıklık derecesini belirten rakamlardan ve dayanıklık zamanı dakikalardan oluşmaktadır. Örneğin:
Başka bir ifade ile EI60 dayanıklık derecesi ile kapı aldığınızda kapı 60 dakika sürece ateşe dayanacağı ve ateşin dışarı çıkmasını engelleyecek anlamında gelmektedir.
Örneğin bu kapıyı depo için kullanıyorsanız yangın çıkınca 60 dakika ateş diğer kalan mekan veya odalara geçmesini engelleyecektir. Sıradan bir evde ateş çıkınca 15 – 20 dakikaya tümüyle yanmaktadır. Ofisler ise yaklaşık 30 – 40 dakikaya yanar. Dolayısıyla ateşe dayanıklı kapı seçerken an az 30 dakika dayanıklı olması gerekmektedir.
Ateşe dayanıklı kapının kullanım amacı siz ve evinizi yangın çıkınca ateşin yayılmasından korumaktır.
En önemli hususlardan biri doğru şekilde ve yanmaz montaj köpüğünü kullanarak montaj edilmesidir. Bu işi profesyoneller yapması gerekir.
Acil çıkış kapıları acil durumlarda insanların çıkışını sağlamak amacıyla kapıların kolayca açılmasını sağlamalıdır. Aynı şekilde otomatik kapılarda kolay bir şekilde açılması gerekmektedir.
Acil çıkış, katlar arası kapıları, hol, kapı aralığı vs. kapıların içeriden açılmasını engelleyecek kilit veya sürgüsü olmamalıdır.
Yangın çıkınca ise yangın duvarları kapalı olmalıdır. Kapıların ise otomatik kapanmasını sağlayan kapı kapayıcısı bulunması gerekmektedir. Bundan ziyade çıkış esnasında kolaylık sağlayacak paniğe karşı sistemlerin bulunması da gerekmektedir. Bu tür kapılar dışarıdan sadece anahtar ile açılırken içeriden kapı koluna basınca açılmalıdır. Bu kapı kolu kapı kanadının genişliği kadar olur ve bu şekilde acil durumda kolayca açılmasını sağlar. İnsanlar yangın esnasında toplu halde çıkışa doğru yöneldiğinde işte bu şekilde geniş kapı kolu işe yarayacaktır. Bu gibi acil durumlarda insanların binayı hemen terk etmesine yardımcı olacaktır. Paniğe karşı sistemlerini örneğin AVM’lerde görmek mümkündür
Bu soruya cevabını şu şekilde verebiliriz:
Acil çıkış kapıları ( aynı şekilde acil durumda karşınıza gelebilecek herhangi bir kapı) çıkışa doğru açılması gerekmektedir.
Aşağıda belirtilen kapılar için bu şart yoktur:
Acil çıkışın yüksekliği ve genişliği belli standartlara uyması gerekmektedir:
Aynı anda 15 kişi geçebilecek şekilde koridor genişliği 1,2 m olmalıdır
0,7 m – tek kişilik iş yerine geçişi;
1,0 m – genel yerlerde.
Her durumda koridor ve acil çıkış geçişleri sedye geçebilecek genişlikte olmalıdır. İşte bu ortamlarda uygun şekilde kapı genişliği de yapılmalıdır.
Kapı kasası
Ateşe dayanıklı kapıların kapı kasası bükülmüş profilden, pervazlı veya pervazsız yapılmaktadır. Montajını kolaylaştırmak amacıyla kapı kasasında ankraj cıvatalarını yerleştirmek için delikleri yapılmalıdır. Ateşe dayanıklı kapıların mutlaka kapı eşiği bulunmalıdır.
Ve kapı kasasının uzunluğuna dumana karşı ısınınca genişleyen bant yapıştırılır.
Kapı kanadı
Ateşe dayanıklı kapının kanadı 1,2 mm kalınlığında kalıplanmış çelikten yapılır. Kapı kanadının dolgu malzemesi olarak ateşe dayanıklı kapılarda taş yünü levha kullanılır.
Kapı boyaması
Ateşe dayanıklı kapılar toz boyası ile yüksek sıcaklıkla boyama odasında yapılmaktadır. Rengi olarak ateşe dayanıklı kapılarda uluslararası RAL kataloğuna göre seçilir. En çok kullanılan renk açık gri RAL 7035’dir.
Menteşeleri
Ateşe dayanıklı kapılarda durdurma vida veya rulman ile çelik menteşeleri kullanılmaktadır. Bu tür menteşeler kapının 180 derece açılmasını sağlar. Bu özelliği ataşe dayanıklı kapılar açısından çok önemlidir.
Kapı kilidi
Ateşe dayanıklı kapılarda NEMEF markalı yanmaz kutulu kilitleri kullanılır. Kapı kilidin tüm parçaları çelikten yapılmaktadır.
Kapı kolu
Ateşe dayanıklı kapılarda metal ve içi boş polimer kaplamalı kapı kolları kullanılmaktadır. Ateşe dayanıklı kapılarda bu türkapı kolun kullanması yangın çıktığı zaman pek fazla ısınmamasını sağlamaktadır.