Müslümanların ibadet yeri olan camilerin dış kapıları ve minarelerin kapıları genellikle faklı yönlere bakmaktadır. Hangi yönü gösterdikleri ve nedenleri.
Cami Kapılarının Yönü
Müslümanlar için kutsal sayılan cami kapıları ve minare kapıları farklı yönlere bakmaktadır. Cami kapıları genellikle kuzeye bakarken, minarelerin kapılarının ise kıble yönünde yani ülkemizde güneye doğru bakar Namaz kılarken Kabe’ye doğru yönünü dönerek kılmak gerektiği için minarelerin kapıları da güneye bakar. Kıblenin güneyde olması nedeniyle minarelerin kapıları her zaman güneyi gösterecektir. Mihrabın karşısında bulunan yani camilerin giriş kapısı ise kuzey yönde olmaktadır. Bunun nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Müslümanlar ibadetlerini yapacakları zaman, kıblenin hangi yönde olduğunu bilmediğinde ve sorabileceği de kimse olmaması durumunda hemen cami bulmak isterler. Çünkü camilerin giriş kapılarının kuzeye ve üstte bulunan minarelerin ise güneyi gösterdiğini bilirler. Bu nedenle de Kıblenin kapısına bakarak hangi yön olduğunu kolaylıkla anlayabilirler. Kapıya bakarak kolaylıkla Kıble yönünü bulabilir ve böylelikle ibadetlerini de yanlış yapmamış olurlar. Mihrabın kapısı kıbleyi gösterirken, karıştırılmaması için Mihrabın karşısında olan cümle kapısı olarak isimlendirilen kapı ise kuzey yönünü gösterir.
Ülkemizde Osmanlı Devleti tarafından yapılan cami mimarisine bakıldığında, teknolojinin gelişmemesi ve insanların ibadetlerini doğru yapabilmeleri için var olan bir gelenektir.
Müslümanların ibadetlerini yaptıkları camilerin farklı bölümleri bulunmaktadır. Osmanlı döneminden bu yana ülkemizde yapılarak halkın ibadetlerini yapmaları sağlanan yerlerde padişahlar tarafından yapılan camilere “Selatin camileri” ismi verilmekteydi. Bu dönem içerisinde imarsız olan ve sadece ibadetlerini gerçekleştirmek için yapılan mekanlara ise “Namazgah” ismi verilirdi. En çok Cuma namazının kılınması için şehirlerin merkezlerinde yapılan ve diğer camilere göre daha büyük olan camilere ise “Ulu cami” ismi verilirdi. Camilerin en bilindik özellikleri arasında ibadetini gerçekleştirebilmesi için doğru yönü bulmaları amacıyla kapılara bakılırdı. Bu kapılar kıblenin yönünü bulmanızda yardımcı olurdu.
Minareler halkın namaz kılma zamanı geldiğinin haberini vermek için yapılmaktadır. Ezan ve sela okunduğu zaman halka daha hızlı imamın sesinin ulaşması için yapılmaktadır. Caminin yan taraflarında far ve göğe doğru uzanan kule görünümüdür. Teknolojinin gelişmediği zamanlarda yüksek bir yapı olarak yapılmasının nedeni ise uzakta olanlara ibadet saatinin geldiğini duyurmaktır. Kapısı kıbleye bakmaktadır.
Caminin içerisinde bulunan ve Mihrabın tam olarak batısında bulunmaktadır. İmamların hutbe okumaları amacıyla tasarlanmıştır. Cami içerisinde taşınabilir, merdiveni olan ve üst bölmesinde imamın oturacağı bir alan vardır. Minberin tasarımı olarak çoğunlukla üst kısmı külah şeklindedir. Ahşaptan ya da taştan yapılır.
Her camide mutlaka bulunan Camilerin güney duvarında olmaktadır. İmam cemaate namaz kıldırırken durması için girintili bir bölümdür. Mihrap aynı zamanda güneyde olduğundan kıble yönünü belirtir. İlk olarak 8. yüzyılda camilerde tasarlanmıştır.
Selçuklu ve Osmanlı döneminde camilerde kullanılan eyvan günümüzde hala kullanılmaktadır. Avlunun yakınlarında olan üç bölümünün kapalı olduğu yüksek zemine sahip yerlerdir.
Daha çoğunlukla büyük camilerde bulunan yapıların önlerinde yer alan ve üstü kubbe tarzında olan tonozla örtülen düz tavanı olan bölümlerdir. Ön yüzeyinin kemerli olması ve açıktır.
İbadetlerini gerçekleştirebilmeleri için camilerin giriş kısmında bulunan avlulardan daha yüksek olan bölümlerdir. Burada namaz kılma yeri olarak tasarlanan ve namaz kılmak için zamanında gelemeyen, gecikmiş insanların ibadetlerini yaptıkları yerdir. Bu yer caminin ana girişinde bulunan kapının yanında bulunan zemini avluya göre daha yüksektir.
Bütün camilerde olmayıp, bazı cami ya da türbelerin bahçelerinde bulunan mezarlık olarak ayrılan bölümdür. Bu mezarlıklar camiyi yaptıran ya da devlet vazifesi olan önemli kişilerin mezarlıklarının bulunduğu yerdir.
Çoğunlukla camilerin içerisinde bulunan ve cuma namazında vaaz vermek amacıyla tasarlanmaktadır. İmamların çıkarak cemaate seslendiği ahşap ya da taştan yapılan cemaatin safının kesilmemesi için yüksek olan bölümlerdir.
Cemaatin abdestlerini alabilmeleri için yapılan bölümlerdir. Genellikle avlunun orta kısmında olmaktadır. Üst bölümü açık ya da kapalı olan çokgen şeklinde planlanan ve muslukların tam karşısında abdest alan kişinin oturması için taş bulunur.
Camilerin yanında bulunur. Büyük camilerde çoğunlukla vardır. Vefat eden bir Müslümanların cenaze namazı kılınırken tabutun konulması için yapılmaktadır. Camilerin çoğunlukla sağ tarafında bulunur ve tabut genişliğinde olan genellikle mermer yapılardır
(4 votes, average: 4,00 out of 5)
Loading...
